Nawożenie mineralne.
Nawożenie mineralne stosujemy, jako uzupełnienie nawożenia organicznego, a przy jego braku jako nawożenie kompletne. W tym drugim wypadku stosujemy mieszanki ogrodnicze, które zawierają również mikrona wozy. Aby wiedzieć, jakich dawek nawozów należy użyć, trzeba poznać wymagania poszczególnych roślin i orientować się w zasobności gleby. Dobrze więc co jakiś czas sprawdzić zawartość składników odżywczych, robiąc badania w stacjach chemiczno-rolniczych.
Nawożenie mineralne gleby należy zacząć od wapnowania, które ma na celu:
— regulację odczynu gleby przez usunięcie nadmiaru kwasowości,
— poprawę fizycznych, chemicznych i biologicznych właściwości ziemi;
— poprawę stanu odżywienia roślin wapniem, ale i innymi składnikami mineralnymi;
— przyśpieszenie rozkładu nawozów zielonych oraz większości nawozów organicznych;
— poprawienie warunków rozwoju pożytecznych drobnoustrojów glebowych.
Wapń występuje w nawozach w formie tlenku albo węglanu. Nawozy zawierające tlenek wapnia działają szybka. Wolniej działają nawozy zawierające wapń w postaci węglanowej.
Wybór i dawki nawozu wapniowego zależą od rodzaju gleby i jej odczynu, gatunku roślin i często od kosztów transportu nawozu. Na gleby ciężkie zalecane są nawozy zawierające tlenek wapnia, na gleby lekkie — węglan wapnia. Wapno tlenkowe możemy stosować tylko na jesieni, a węglanowe — i na jesieni, i na wiosnę. Dawki węglanu wapnia wynoszą 1—1,5 kg na 10 m2, a tlenku wapnia 0,6—1 kg. Przewapnowanie jest niekorzystne, gdyż tworzą się wówczas nieprzyswajalne związki fosforu, boru, żelaza i manganu. Do roślin wrażliwych na świeżo zwapnowaną glebę należą: fasola, dynia, marchew, pietruszka, seler, groch, ogórek i pomidor oraz warzywa cebulowe.
Chcąc ustalić wysokość dawki wapna, musimy znać stopień zakwaszenia (pH) gleby, co najłatwiej określić kwasomierzem polo-wym. Można go nabyć w sklepach ogrodniczych razem z dokładną instrukcją stosowania. Dla większości roślin warzywnych najbardziej odpowiedni odczyn gleby to pH 6,2—6,8. Gleby słabe, piaszczyste wapnujemy częściej małymi dawkami (1 kg na 10 m2); pH powinno utrzymać się w granicach 6,3. Gleby mocniejsze wapnujemy większymi dawkami (2 kg na 10 m2); pH może być ok. 7,0.
Nawozy wapniowe wysiewamy równomiernie na całej powierzchni działki lub tylko na jej części. Najlepiej dokonywać tego jesienią. Po wysiewie należy nawóz dobrze wymieszać z glebą przy kopaniu. Sadzić czy siać możemy dopiero po upływie 2—3 tygodni. Jeżeli wapnujemy pole w tym samym roku, w którym przykopu jemy obornik, to najpierw rozrzucamy wapno i płytko mieszamy je z ziemią, następnie rozrzucamy obornik i przykopujemy go. Trzeba pamiętać, że nie wolno mieszać z wapnem saletry amonowej i superfosfatu.
Bardzo dobrym nawozem wapniowym są popioły węgla brunatnego, zawierające też dużo magnezu i cały komplet mikroelementów. Można je nabyć w elektrowniach w Pątnowie i Adamowie i stosować w tych samych dawkach co wapno węglanowe. Do nawożenia mineralnego działek stosujemy zasadniczo mieszanki ogrodnicze, wygodne i chroniące glebę przed brakiem pojedynczych składników. Niektóre z nich trzeba uzupełniać jednak nawozami jednoskładnikowymi. W związku z tym powinniśmy mieć w zapasie: saletrę amonową, superfosfat potrójny i siarczan potasu. Przy braku tego ostatniego stosujemy sól potasową, ale wtedy przykopujemy ją zawsze jesienią, dając nieco większe dawki, ze względu na możliwość wypłukania potasu przez opady. Zawartość tego składnika w jednym i drugim nawozie jest zbliżona.