Obliczenie objętości mas ziemi metodą przekrojów jest możliwe, jeśli dysponuje się projektem techniczno-roboczym, na którym są wykreślone warstwice istniejące i warstwice projektowane. Obliczanie tą metodą przeprowadza się w sten sposób, że na planie w charakterystycznych miejscach robót ziemnych wykonuje się w różnych odstępach przekroje pionowe.
Oznaczanie miejsc przekrojów na planie warstwicowym.
Miejsca przekrojów muszą być do siebie równoległe. Do wykreślania przekrojów stosuje się zwykle skalę podwójną, np. skalę wysokości 1 : 10, a długości 1 :100. Po wykreśleniu przekroju w skali oblicza się powierzchnie przekroju wykopów i nasypów. Na przekroju mogą występować same wykopy lub same nasypy, albo wykopy i nasypy jednocześnie. Należy unikać takiego usytuowania dwóch sąsiednich przekrojów, że na jednym z nich są same wykopy, a na sąsiednim same nasypy. W celu obliczenia objętości oblicza się średnią z sumy powierzchni przekroju wykopów lub nasypów na sąsiadujących (przeciwległych) przekrojach, a następnie mnoży przez odległość przekrojów według następujących wzorów:
w których: W — powierzchnia przekroju wykopu, N — powierzchnia przekroju nasypu, a — odległość przekrojów.
Po zsumowaniu objętości mas występujących pomiędzy kolejnymi przekrojami otrzymuje się objętość całkowitą wykopów i nasypów.
Przekroje wykreśla się przyjmując za ich podstawę poziom porównawczy, od którego odmierza się w określonej skali różnice rzędnych istniejących i projektowanych.
Przekroje wykreślone na podstawie planu warstwicowego z rysunku.
Poziom porównawczy jest to płaszczyzna znajdująca się poniżej najniższego miejsca terenu lub najniższego punktu projektowanego wykopu.
Dla wygody prowadzenia obliczeń poziom porównawczy powinien mieć rzędną o pełnej liczbie metrów. Na wykreślonym przekroju ukazującym linię powierzchni istniejącej i projektowanej, czyli niweletę, wpisuję się rzędną poziomu porównawczego, rzędne istniejące i projektowane.
Powierzchnie przekrojów można obliczać trzema sposobami:
— przez obliczanie powierzchni powstałych figur geometrycznych;
— przez sumowanie długości pasków określonej szerokości za pomocą przenośnika;
— za pomocą planimetru.
Najwygodniejszy i dlatego najbardziej jest rozpowszechniony sposób z użyciem przenośnika. Obliczenie takie wykonuje się następująco. Powierzchnię przekroju przykrywa się kawałkiem kalki z wykreślonym układem linii równoległych w odstępach 1 m (w takiej samej skali, w jakiej wykonany jest przekrój). Sumując przez rozchylanie przenośnika długości pasków pokrywających powierzchnię przekroju, odczytuje się liczbę m² na podziałce po przystawieniu do niej rozchylonego przenośnika. Wyniki obliczeń wpisuje się do tabeli sporządzonej według następującego wzoru.
Obliczalnie objętości opisaną metodą wykonuje się w projektowaniu zmian ukształtowania dużych powierzchni o niezbyt urozmaiconej istniejącej lub projektowanej rzeźbie terenu i przy dużych zmianach wysokości.