Siew nasion i produkcja rozsady.

W nasiona warzyw zaopatrujemy się w sklepach ogrodniczych. Mamy wówczas pewność, że są one sprawdzone pod względem zdolności kiełkowania na dany rok. Jeżeli pozostały nam nasiona z poprzednich lat lub uzyskaliśmy je z własnego zbioru, musimy sprawdzić, czy będą dobrze kiełkowały. Najpierw dokładnie je oglądamy, czy nie są spleśniałe, zmatowiałe lub czy nie mają mocno zmienionej barwy, a następnie przeprowadzamy próbę opierając się o dane z tabeli.

Tabela. Warunki kiełkowania nasion niektórych roślin warzywnych.

 

Odliczamy z danej partii nasion 2 porcje po 100 szt. (bez wybierania), układamy je na talerzu wyścielonym mokrą ligniną, bibułą lub flanelą, najlepiej w równych rządkach po 10 szt. Niektóre nasiona układamy w wilgotnym piasku. Przykrywamy wilgotną ligniną i okrywamy folią lub tylko okrywamy folią (jeżeli jest w tabeli uwaga, że kiełkują na świetle). Na boku talerza oznaczamy datę i stawiamy próbkę w odpowiedniej temperaturze. Co pewien czas zwilżamy nasiona letnią wodą, aby podłoże nie przeschło. Po upływie liczby dni, po których oblicza się energię, liczymy skiełkowane nasiona, usuwamy je i wynik zapisujemy. Nasiona nie skiełkowane zostawiamy. Gdy minie czas, wyznaczający zdolność kiełkowania liczymy znowu skiełkowane nasiona i dodajemy do liczby oznaczającej energię kiełkowania. Ponieważ mamy dwie próbki, liczby skiełkowanych nasion dodajemy i sumę dzielimy przez 2. Otrzymujemy w ten sposób średnią. Jeżeli na 100 nasion kiełkuje np. 75, oznacza to, że zdolność kiełkowania wynosi 75% .

Nasiona o zdolności kiełkowania 70—85% uważa się za dobrze kiełkujące. Nasiona o zdolności kiełkowania 30—40% nie nadają się do siewu. Przy dużej sile kiełkowania ilość nasion wysiewanych na 1 m2 można nieco zmniejszyć, przy mniejszej sile kiełkowania ilość tę zwiększamy. Na glebach zwięzłych i zaskorupiających się powinniśmy siać nasiona o dużej energii kiełkowania, aby miały one siłę przebić się na powierzchnię.

Nasiona warzyw zachowują żywotność na ogół przez 3—4 lata. Nasiona roślin dyniowatych, takich jak dynia, ogórek, cukinia, pattison, dynia makaronowa, dobrze kiełkują do 8 lat.

Z warzyw samopylnych: pomidorów, papryki, oberżyny, fasoli, grochu i różnych sałat możemy sami zbierać nasiona. Nasiona roślin wiatro- i owadopylnych zbieramy tylko wtedy, gdy w promieniu mniej więcej 500 m nie ma innych odmian tego samego gatunku. Warzywa obcopylne bowiem łatwo się krzyżują. Z heterozyjnych odmian (przy nazwie odmianowej -r- symbol Fi) nasion nie należy zbierać, gdyż nie powtórzą one swoich dodatnich cech. Należy je kupować corocznie. Odmiany heterozyjne cechują się dużym i wyrównanym plonem, ale tylko w dobrych warunkach glebowych, uprawowych i nawozowych.

Starannie oczyszczone i wysuszone (mają połysk i szeleszczą przy przesypywaniu) nasiona przechowujemy w papierowych torebkach włożonych do zakręcanego szklanego słoika. Powinno się przetrzymywać je w temperaturze 4—10°C w suchym pomieszczeniu.

Sprawdzone pod względem zdolności kiełkowania nasiona zaprawiamy Zaprawą Funaben T lub Zaprawą Nasienną T i wysiewamy w wyznaczone rowki wprost z ręki albo z torebki. Wygodniej jest wyznaczać rowki w poprzek zagonka.

Głębokość przykrycia nasion zależy od ich wielkości — powinna ona być 3—4-krotnie większa od średnicy nasienia. Na glebach zwięzłych, zaskorupiających się rowki z wysianymi nasionami dobrze jest zasypać lżejszą ziemią, np. kompostową, wymieszaną z piaskiem. Przykryte nasiona ugniatamy odwróconymi grabiami.